Czy i na jakiej podstawie Rzecznik Dyscyplinarny dla Nauczycieli – podczas postępowania wyjaśniającego- ma prawo wglądu do Księgi korespondencji szkoły? Księga jest zbiorem danych osobowych (adresy zamieszkania, imiona i nazwiska, nazwy instytucji z którymi szkoła współpracuje). W księdze jest korespondencja nie tylko dotycząca spraw uczniowskich, pedagogicznych. Czy nie będzie to naruszeniem ochrony danych osobowych?
Odpowiedź:
Rzecznik ma prawo prowadzenia postępowania wyjaśniającego i badania wszelkich dowodów służących wyjaśnieniu sprawy. Może zatem dokonać wglądu do księgi korespondencji szkoły, jeżeli ma to znaczenie dla prowadzonego postępowania.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 85 ust. 1 Karty Nauczyciela rzecznik dyscyplinarny powołany przy komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji wszczyna postępowanie wyjaśniające na polecenie organu, który go powołał. Zgodnie z ust. 2 tej regulacji o wszczęciu postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny zawiadamia nauczyciela, którego dotyczy to postępowanie, oraz dyrektora szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony, a w przypadku nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły – tego nauczyciela oraz organ prowadzący szkołę. O wszczęciu postępowania wyjaśniającego dotyczącego czynu naruszającego prawa i dobro dziecka rzecznik dyscyplinarny zawiadamia także Rzecznika Praw Dziecka.
Prowadzenie postępowania wyjaśniającego jest podstawowym obowiązkiem rzecznika dyscyplinarnego powołanego przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, jednak jego wszczęcie może nastąpić dopiero po otrzymaniu takiego polecenia od tego organu. Rzecznik dyscyplinarny nie może więc wszcząć postępowania wyjaśniającego z własnej inicjatywy. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny (Barański Andrzej, Rozwadowska-Skrzeczyńska Joanna, Szymańska Maria, Karta Nauczyciela. Komentarz, wyd. X. Opublikowano: WKP 2018) w toku postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny:
1)dąży do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy, badając i uwzględniając wszelkie okoliczności w celu ustalenia, czy został popełniony czyn uchybiający godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom nauczyciela określonym w art. 6 KN, albo czy zachodzą przesłanki umorzenia postępowania wyjaśniającego;
2)zbiera, przeprowadza, zabezpiecza i utrwala dowody konieczne do wyjaśnienia sprawy, w tym przesłuchuje świadków i zasięga opinii biegłych;
3)uzyskuje stanowisko nauczyciela, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, wobec stawianych zarzutów i zebranych dowodów oraz odbiera jego wyjaśnienia, chyba że nauczyciel odmówił złożenia wyjaśnień.
W szczególności należy tu zwrócić uwagę na treść art. 85g ust. 2 Karty Nauczyciela, zgodnie z którym w postępowaniu wyjaśniającym rzecznik dyscyplinarny może przesłuchiwać świadków, zbierać i przeprowadzać wszelkie dowody konieczne dla wyjaśnienia sprawy, w tym zasięgać opinii biegłych, oraz przeglądać akta osobowe odpowiednio nauczyciela, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, lub obwinionego, a także sporządzać z nich notatki i kopie.
Rzecznik może zatem przeprowadzać wszelkie dowody konieczne dla wyjaśnienia sprawy. Oznacza to również prawo wglądu do dokumentów, które mogą umożliwić wyjaśnienie sprawy, nawet jeżeli dokumenty te zawierają dane osobowe.
Zapamiętaj!
Rzecznik może przeprowadzać wszelkie dowody konieczne dla wyjaśnienia sprawy.
Podstawa prawna
- – Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2215).
Michał Łyszczarz